Jij hebt vast vaker over stuwing gehoord, een fenomeen dat een paar dagen na de geboorte optreedt en dat soms voor ongemak kan zorgen. Een heel normaal proces in de kraamweek mits het niet gepaard gaat met pijn, kloven of problemen bij het aanleggen. We zullen je in dit artikel advies geven om ernstige stuwing te voorkomen.
De ontwikkeling van het borstweefsel begint al in de vierde week van de zwangerschap.
De borsten veranderen stap voor stap en bereiden zich langzaam op de geboorte van de baby en op de lactatieperiode voor. De maat en de vorm veranderen, zij worden voller en gevoeliger. Uiteindelijk wordt de borstklier gemiddeld 2 tot 4 keer groter dan tevoren. Tegelijkertijd worden de tepel en tepelhof donkerder en breder.
De vetklieren veranderen in melkklieren die colostrum (de eerste melk, vooral bedoeld om de baby immuniteit te geven) gaan produceren. Sommige vrouwen ervaren het op een zichtbare manier als zij druppels melk op hun tepels zien verschijnen. Wees gerust als jij dat niet meemaakt, het is geen voorwaarde voor een goede productie na de bevalling.
Na de geboorte van de baby en van de placenta begint de derde fase van de lactatieperiode en vindt na een paar dagen de overgang van colostrum naar rijpere melk plaats, ook wel stuwing genoemd. Een fysiologisch proces dat gestuurd wordt door de hormonen en dus niet alleen door het gedrag van de baby aan de borst.
Als er sprake is geweest van een medische bevalling of van toediening van vocht als stimulatie of pijnstilling, als je lichaam snel vocht vast houdt (gevoelig is voor vochtretentie), dan kan het zijn dat de stuwing heftiger wordt en tot ongemakken leidt als jij er niets aan doet.
Wat kun je zelf doen om heftige stuwing te voorkomen?
- Hou je baby zo veel mogelijk bij je gedurende de eerste 48 uur zodat hij van het huid -op huid- contact geniet en gestimuleerd wordt om te drinken. Jij zal op deze manier de voedingssignalen snel gaan herkennen en door vaak aan te leggen, zullen je borsten soepel gehouden worden en zal de stuwing onder controle blijven.
- Pas regelmatig borstmassage toe zodat het borstweefsel soepel blijft. Door je borsten consequent te controleren op soepelheid, voorkom je de meeste problemen.
- Pas ook de techniek van handkolf toe als je borsten vol of gespannen aanvoelen, maak zodoende ruimte achter de tepel en gebruik de melk die je opvangt als extraatje voor je baby.
Wat te doen als de borsten zo gestuwd zijn dat de baby zelf niet meer kan aanhappen?
- Creëer als eerste ruimte achter de tepel zodat deze flexibeler wordt en ervoor zorgt dat de baby een gedeelte van de tepelhof kan pakken. Duw met beide wijsvingers (of met de wijsvinger en de duim) aan beide kanten van de tepel gedurende ongeveer 30 à 60 seconden.
- Masseer vervolgens je borsten met een platte hand (met of zonder plantaardige olie) en kolf een beetje met de hand om wat melk op te vangen.
- Als de borst zachter aanvoelt en de baby kan toch niet aanhappen, gebruik dan een kolfapparaat om de borst in kwestie goed te stimuleren zodat de melk gaat stromen. Een goed alternatief om de borst te ontlasten en te wachten totdat de baby zelf zal drinken.
- Je kan ook een glas met heet water vullen en het vervolgens (leeg) op het tepelhof plaatsen zodat de warmte het stromen van de melk bevordert.
- Zorg na de voeding of kolfsessie voor verkoeling zodat de melkkieren zich spontaan afsluiten en de stuwing verminderd wordt. En zorg daarna weer voor warmte vóór de volgende voeding zodat de melkklieren weer opengaan en makkelijk gaan stromen.
- Mocht het nodig zijn, dan kan de huisarts ontstekingremmers voorschrijven gedurende 24 à 48 uur.
De Thermoperles kompressen van Lansinoh zijn uitermate geschikt om verlichting te geven tijdens de stuwing. Zij kunnen warm op de borst geplaatst worden zodat de melkklieren open gaan en vervolgens koud na een voeding om weer rust te geven aan de borstklier.
Onthoud vooral dat de beste manier om ernstige stuwing te voorkomen gepaard gaat met een goede aanleg aan de borst, vaak voeden en massage van de borst.
